Bazylejski Indeks AML, Basel AML Index

Bazylejski Indeks AML

Jak Polskę i inne kraje klasyfikuje Basel AML Index – niezależny raport oceniający ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu na całym świecie?

Bazylejski Indeks AML (Basel AML Index) jest to niezależny, globalny ranking poszczególnych jurysdykcji pod kątem oceny ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, a także raport na temat trendów w tym obszarze tematycznym.

Celem tworzenia tego indeksu jest całościowa ocena oraz klasyfikacja krajów i regionów w zakresie oceny ryzyka AML i CFT, a także rozpowszechnianie informacji na temat tych przestępczych procederów i przeciwdziałania im.

Dokument ten może być zatem pomocny w ocenie ryzyka AML dokonywanej na poziomie krajowym oraz przez instytucje obowiązane. Definiuje bowiem, jak każda z ocenianych jurysdykcji jest podatna na pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu, a także jak radzi sobie z przeciwdziałaniem tym zjawiskom.

Jak jest tworzony Bazylejski Indeks AML?

Zarówno ranking, jak i raport są opracowywane przez Bazylejski Instytut Zarządzania. Dane, na podstawie których powstają te dokumenty, pochodzą z 18 publicznie dostępnych źródeł. Są wśród nich m.in. informacje z analiz Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF), Transparency International, Banku Światowego, Reporterów bez Granic oraz Światowego Forum Ekonomicznego.

Bazylejski Indeks AML jest opracowywany raz na rok od 2012 roku. W 2023 roku powstało już 12. wydanie, które ocenia aż 203 jurysdykcji z całego świata, w tym Polskę i inne kraje europejskie.

Informacje pochodzące z tego badania są dostępne w kilku wersjach. Publiczne wydanie jest opublikowane na stronie https://index.baselgovernance.org w formacie mapy, rankingu i raportu do pobrania. Jest ono bezpłatne i zawiera wszystkie najważniejsze dane oraz podsumowania odnoszące się do 152 z przeanalizowanych jurysdykcji.

Istnieje także wydanie eksperckie przeznaczone m.in. dla specjalistów ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i osób zajmujących się przestrzeganiem przepisów prawnych. Ta wersja ma dodatkowe dane oraz funkcjonalności – np. analizę porównawczą i dane o aż 203 jurysdykcjach. Wydane to jest bezpłatne dla organizacji z sektora publicznego, instytucji międzynarodowych, organizacji non-profit, akademickich i medialnych.

Jak w 2023 roku Bazylejski Indeks AML ocenia Polskę i inne kraje?

Bazylejski Indeks AML z danymi za rok 2023 został opublikowany w listopadzie 2023 roku, a jego bezpłatną wersję publiczną można pobrać tutaj.

Raport bazylejski podaje, że globalne ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu wciąż rośnie. Dotyczy to czterech z pięciu mierzonych obszarów: korupcja, przejrzystość i standardy finansowe, przejrzystość i odpowiedzialność publiczna oraz ryzyko polityczne i prawne. Rosnące ryzyko przestępczości finansowej wiąże się m.in. z nowymi technologiami takimi jak kryptowaluty oraz działalnością fałszywych organizacji non-profit.

Bazylejski Indeks AML wskazuje, że średni światowy poziom ryzyka AML i CFT wzrósł z 5,25 w 2022 roku do 5,31 w 2023 roku, przy czym poziom 10 oznacza ryzyko największe.

Ranking bazylejski, czyli zestawienie i punktacja dla krajów oraz regionów, w 2023 roku prezentuje więcej jurysdykcji niż w roku poprzednim, bo aż 152 w wydaniu publicznym, a 203 w wydaniu eksperckim.

Na czele listy, z najwyższą numeracją znajdują się tu jurysdykcje z najgorszą oceną ryzyka AML, a na końcu są te najlepiej radzące sobie z wyzwaniami w tym obszarze. Wyniki są prezentowane na skali od 0 do 10, przy czym maksymalna liczba punktów to 10 i oznacza ona najwyższy poziom ryzyka.

Polska znajduje się na 116. miejscu Bazylejskiego Indeksu AML za rok 2023, z punktacją 4,46, czyli wciąż pozostaje wiele do zrobienia, aby zbliżyć się do najniższej punktacji.

Wśród krajów najlepiej radzących sobie z ryzykiem AML są Islandia (2,87), Finlandia (2,96) i Estonia (3,00). Lepiej od Polski w tym zestawieniu wypadły także m.in. Szwecja (3,20), Dania (3,36), Norwegia (3,45), Litwa (3,47), Słowenia (3,57), Francja (3,58), Wielka Brytania (3,66), Grecja (3,70), Czechy (3,82), Hiszpania (3,96), Łotwa (4,00), Szwajcaria (4,05), Austria (4,10), Słowacja (4,22), Niemcy (4,29) i Stany Zjednoczone (4,30).

Wśród krajów europejskich słabsze wyniki od Polski zyskały m.in. Włochy (4,56), Rumunia (4,90), Węgry (4,94), Bułgaria (5,16) oraz Białoruś (5,33). Zaś wśród jurysdykcji z najwyższymi, czyli najgorszymi, notami są Haiti (8,25), Czad (8,14), Demokratyczna Republika Konga (8,10) Mozambik (7,88), Gabon (7,73), Wenezuela (7,63) czy Laos (7,44).

***
Chcesz mieć pewność, że Twoi klienci i kontrahenci nie działają w krajach wysokiego ryzyka AML i nie trzeba wobec nich stosować wzmożonych środków bezpieczeństwa finansowego?

Skorzystaj z list restrykcyjnych iAML, które pozwalają szybko i sprawnie zweryfikować podmioty nie tylko na liście krajów podwyższonego ryzyka, ale także na liście PEP, listach sankcyjnych, liście ostrzeżeń KNF, liście PKD podwyższonego ryzyka oraz w rejestrze beneficjentów rzeczywistych!